Świadczenie fakultatywne, przyznawane na mocy art. 31a ustawy o pomocy społecznej,w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie niespełniającej kryterium dochodowego, przy czym miesięczna wysokość zasiłku okresowego nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej.

W 2000 roku pomoc w tej formie otrzymało 40 911 osób, średnio przez 2,4 m- ca w ciągu roku, w kwocie po 175,4 zł. Wydatki z budżetu państwa na zasiłki okresowe specjalne wyniosły w 2000 roku 16 961 674 zł.