Projektowanie inkluzywne jest to etyczny obowiązek i wymóg prawny w wielu krajach. Jako ekspert w dziedzinie dostępności cyfrowej, chciałbym podzielić się moimi przemyśleniami na temat tego, jak powinna wyglądać strona internetowa przyjazna dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
Podstawowe elementy dostępnej strony internetowej – co należy wziąć pod uwagę?
Tworząc stronę internetową dostosowaną dla osób niepełnosprawnych, musimy spojrzeć na parę aspektów:
- Czytelność i kontrast tekstu
- Nawigacja klawiaturowa
- Alternatywne opisy dla elementów graficznych
- Responsywność i skalowalność
- Kompatybilność z technologiami asystującymi
Implementacja tych elementów wymaga specjalistycznej wiedzy i umiejętności, ale efekty są nieocenione dla użytkowników z niepełnosprawnościami. Według badań przeprowadzonych przez Polski Instytut Dostępności Cyfrowej w 2023 roku, tylko 37% polskich stron internetowych spełnia podstawowe kryteria dostępności. To pokazuje, jak wiele jest jeszcze do zrobienia w tej dziedzinie.
Semantyczna struktura HTML to fundament dostępnej strony internetowej. Używanie odpowiednich znaczników (takich jak <header>, <nav>, <main>, <footer>) pomaga technologiom asystującym zrozumieć strukturę strony i ułatwia nawigację. A także, prawidłowe użycie nagłówków (od <h1> do <h6>) tworzy logiczną hierarchię treści, co jest bardzo ważne dla osób korzystających z czytników ekranu. Kolejnym ważnym aspektem jest responsywność i elastyczność layoutu. Strona powinna być czytelna i rozsądna bez względu na rozmiaru ekranu czy poziomu powiększenia. Użytkownicy z wadami wzroku często korzystają z dużego powiększenia lub zmieniają ustawienia czcionek w przeglądarce. Nasza strona winien być na to przygotowana, zachowując czytelność i bezproblemowość nawet przy 200% czy 300% powiększeniu. Nie możemy też zapominać o kolorach i kontraście. Dla osób z daltonizmem lub innymi zaburzeniami widzenia kolorów, odpowiedni kontrast między tekstem a tłem jest najważniejszy. Trzeba korzystać z narzędzi do sprawdzania kontrastu (jak np. WebAIM Contrast Checker) i upewnić się, że nasze kombinacje kolorów spełniają standardy WCAG (minimum 4,5:1 dla normalnego tekstu i 3:1 dla dużego tekstu).
Technologie asystujące i ich rola w dostępności cyfrowej – ważne informacje?
Technologie asystujące pełnią rolę w umożliwianiu osobom z niepełnosprawnościami korzystania z internetu. Tutaj niektóre z najważniejszych:
- Czytniki ekranu (np. JAWS, NVDA)
- Programy powiększające tekst
- Alternatywne urządzenia wejścia (np. przełączniki, trackballe)
- Oprogramowanie do rozpoznawania mowy
Projektując stronę internetową, musimy mieć na uwadze, jak będzie ona współpracować z tymi technologiami. Czy nasza strona będzie zrozumiała dla czytnika ekranu? Czy elementy interaktywne będą dostępne dla osób korzystających wyłącznie z klawiatury?
Pamiętajmy, że dostępność to proces ciągły. Nie wystarczy jednorazowo dostosować stronę – powinno się regularnie ją testować i aktualizować, aby spełniała najnowsze standardy i wytyczne (takie jak WCAG 2.1). Jak często powinniśmy przeprowadzać audyty dostępności? Zaleca się robić to przynajmniej raz w roku lub przy każdej znaczącej zmianie w strukturze strony. Tworzenie dostępnych stron internetowych jest to sprawa spełnienia wymogów prawnych czy etycznych. To inwestycja, która przynosi atuty wszystkim użytkownikom. Strona dostosowana dla osób z niepełnosprawnościami jest zazwyczaj bardziej intuicyjna i łatwiejsza w obsłudze dla wszystkich. A także, dostępność poprawia SEO (indeksowanie przez wyszukiwarki) i zwiększa zasięg naszej witryny.
Pamiętajmy, że internet powinien być miejscem dla wszystkich. Tworząc dostępne strony internetowe, przyczyniamy się do budowania bardziej inkluzywnego społeczeństwa cyfrowego. To nie tylko obowiązek, ale i przywilej być częścią tej pozytywnej zmiany.
