Badanie EEG (elektroencefalografia) rejestruje aktywność elektryczną mózgu poprzez elektrody umieszczone na głowie pacjenta. Pozwala wykryć zaburzenia neurologiczne – padaczkę, guzy mózgu, stany zapalne, urazy, zaburzenia krążenia mózgowego, choroby zwyrodnieniowe (Alzheimer). EEG diagnozuje także zaburzenia snu, świadomości, stany otępienne, migreny. Badanie jest bezbolesne, nieinwazyjne i trwa około 30-40 minut. Pacjent leży w wyciszonym pomieszczeniu z zamkniętymi oczami, a specjalne urządzenie rejestruje fale mózgowe. EEG często wykonuje się też w diagnostyce zaburzeń zachowania u dzieci.
Elektroencefalografia to podstawowe badanie diagnostyczne w neurologii, które pozwala na szczegółową analizę aktywności elektrycznej mózgu. Podczas tego nieinwazyjnego badania rejestrowane są fale mózgowe poprzez elektrody umieszczone na powierzchni głowy pacjenta.
Badanie EEG umożliwia wykrycie nieprawidłowości w działaniu kory mózgowej oraz diagnostykę wielu schorzeń neurologicznych. To ciekawe, jak wiele informacji można uzyskać obserwując wzorce bioelektryczne generowane przez neurony. Procedura diagnostyczna trwa najczęściej od 30 do 60 minut (zależnie rodzaju protokołu badania). Specjalny żel przewodzący daje nam dobry kontakt elektrod ze skórą głowy, co jest potrzebne do uzyskania wysokiej jakości zapisu.
Przebieg badania i rejestrowane parametry
Podczas badania pacjent siedzi wygodnie w fotelu lub leży na kozetce w zaciemnionym pomieszczeniu. Neurophysjologista może poprosić o wykonanie kilku prostych czynności: zamknięcie oczu, głębokie oddychanie czy miganie światłem (fotostymulacja). Rejestrowane są różne rodzaje fal mózgowych: alfa, beta, theta i delta – każda z nich odpowiada za inne procesy poznawcze i stany świadomości.
- Fale alfa (8-13 Hz) – stan relaksu
- Fale beta (14-30 Hz) – aktywność umysłowa
- Fale theta (4-7 Hz) – senność, medytacja
- Fale delta (0,5-4 Hz) – głęboki sen
- Fale gamma (>30 Hz) – intensywne myślenie
- Fale mu (8-13 Hz) – aktywność ruchowa
Diagnozowane schorzenia i wskazania
Jakie choroby można wykryć za pomocą EEG? Badanie pozwala zdiagnozować padaczkę, zaburzenia snu, stany zapalne mózgu czy guzy. Zasadnicze jest w diagnostyce różnicowej „stanów napadowych” i zaburzeń świadomości. EEG wykonuje się także u pacjentów po urazach głowy, z bólami głowy czy zaburzeniami koncentracji. Zapis może wykazać obecność charakterystycznych zmian – wyładowań padaczkowych, zwolnień czynności podstawowej czy asymetrii międzypółkulowej. Interpretacja wyniku EEG wymaga ogromnego doświadczenia i wiedzy specjalistycznej. Nowoczesne systemy komputerowe wspomagają analizę zapisu, ale ostateczna ocena należy do doświadczonego elektroencefalografisty. Elektroencefalografia jest także wykorzystywana w badaniach naukowych nad procesami poznawczymi i świadomością. Metoda ta pozwala na monitorowanie aktywności mózgu podczas snu, w czasie wykonywania różnych zadań czy pod wpływem bodźców zewnętrznych.
EEG mózgu – co wykryje badanie fal mózgowych i dlaczego musimy je wykonać?
Badanie EEG (elektroencefalografia) to nieinwazyjna metoda diagnostyczna, która rejestruje aktywność elektryczną mózgu. Pozwala wykryć różnego rodzaju zaburzenia neurologiczne, w tym padaczkę, guzy mózgu, czy stany zapalne ośrodkowego układu nerwowego. Specjalne elektrody umieszczone na głowie pacjenta zbierają sygnały elektryczne generowane przez neurony, które następnie są zapisywane w formie charakterystycznych fal mózgowych. Podczas badania można zdiagnozować także zaburzenia snu, skutki urazów głowy oraz monitorować przebieg śpiączki.
EEG pomaga także w ocenie działania mózgu po udarze oraz w diagnostyce chorób neurodegeneracyjnych, np. choroba Alzheimera.
Można napisać, że badanie jest całkowicie bezbolesne i bezpieczne, można je wykonywać wielokrotnie, także u dzieci i kobiet w ciąży. W niektórych przypadkach lekarz może zlecić dodatkowe próby podczas badania, takie jak hiperwentylacja czy fotostymulacja, które pomagają w dokładniejszej diagnostyce określonych schorzeń neurologicznych.
Co kryje się w tanecznym rytmie fal theta – podróż w głąb świadomości
Fale theta występują w zakresie częstotliwości 4-7 Hz i są charakterystyczne dla stanu głębokiego relaksu oraz pierwszej fazy snu. Ich obecność w zapisie EEG wskazuje na aktywność związaną z kreatywnościąintuicją oraz przetwarzaniem emocjonalnym. W stanie dominacji fal theta możemy doświadczać żywych wizualizacji i wspomnień.
- Zwiększona aktywność w obszarze hipokampa
- Wzmożona zdolność zapamiętywania
- Redukcja stresu i napięcia
- Pogłębiona medytacja i koncentracja
Interpretacja zapisu EEG w paśmie theta wymaga uwzględnienia kontekstu klinicznego i stanu pacjenta. Nadmierna aktywność tych fal u osób dorosłych w stanie czuwania może wskazywać na zaburzenia uwagi lub senność.
Neuroplastyczność a rytm theta w terapii PTSD
Nowe badania wskazują na podstawową kwestię fal theta w procesie przeprogramowywania traumatycznych wspomnień. Wykorzystanie biofeedbacku EEG w paśmie theta pokazuje obiecujące rezultaty w leczeniu zespołu stresu pourazowego. Terapeuci dość często sięgają po techniki modulacji tych fal w celu wspomagania procesu zdrowienia.
Umysł kontra epilepsja – trening mózgu z neurofeedbackiem
Metoda neurofeedback stanowi nowoczesne podejście w terapii padaczki lekoopornej, gdzie standardowe leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Pacjenci uczą się świadomie kontrolować aktywność własnego mózgu poprzez specjalnie zaprojektowane ćwiczenia z użyciem biologicznego sprzężenia zwrotnego.
System rejestruje fale mózgowe za pomocą elektroencefalografu (EEG), a następnie przekształca je w formę graficzną lub dźwiękową, którą pacjent może obserwować na ekranie monitora. Skuteczność tej metody została potwierdzona w wielu badaniach klinicznych, wykazując redukcję częstotliwości napadów padaczkowych nawet o 50% u części pacjentów. Terapia wymaga systematyczności i zaangażowania, a pierwsze efekty zauważalne są najczęściej po 20-30 sesjach.
Szczególną zaletą neurofeedbacku jest brak skutków ubocznych oraz możliwość łączenia z tradycyjnym leczeniem farmakologicznym. Pacjenci często zgłaszają także dodatkowe zyski, takie jak poprawa koncentracji, redukcja lęku i lepszą jakość snu. Metoda ta jest szczególnie odpowiednia dla dzieci i młodzieży, u których tradycyjne leczenie nie przynosi zadowalających efektów.
