Kiedy rodzice są zaniepokojeni nietypowym, niepokojącym zachowaniem lub objawami u swojej małej pociechy, chcą jak najszybciej skontaktować się z pediatrą. Tymczasem warto regularnie chodzić do lekarza również wtedy, kiedy nie dzieje się nic szczególnego – opieka zdrowotna to także profilaktyka i monitorowanie. Zobacz, jak pomagają specjaliści!
- Pediatria to nauka o chorobach wieku dziecięcego, metodach ich leczenia oraz prawidłowym rozwoju dzieci – za początek tej specjalizacji uznaje się drugą połowę XIX w. i działalność Abrahama Jacobiego.
- Pediatrzy pracują w placówkach POZ, szpitalnych oddziałach pediatrycznych, szkołach i przedszkolach, a także ośrodkach i praktykach prywatnych.
- Lekarz, który ukończył podyplomowy staż i specjalizację w pediatrii, opiekuje się pacjentami od 2. miesiąca do 18. roku życia.
- Pediatra zajmuje się również profilaktyką zdrowotną dzieci, monitorowaniem ich rozwoju oraz wspieraniem rodziców poradami.
Rodzice zabierają swoje pociechy do lekarza z najróżniejszymi objawami. Nie wszystkie możliwe choroby dzieci leżą w kompetencjach pediatrów, dlatego w niektórych przypadkach konieczne będą dalsze badania i konsultacje z innym specjalistą. W takim przypadku warto rozważyć wizytę w jednej z placówek sieci POLMED. Szybki dostęp do lekarzy różnych specjalności i kompleksowa opieka medyczna pozwalają na wczesne wykrycie ew. nieprawidłowości, terminowe leczenie oraz uniknięcie powikłań.
Lepiej zapobiegać, niż leczyć. Pediatrzy dbają o profilaktykę u najmłodszych poprzez badania kontrolne
Świeżo upieczeni rodzice mają prawny obowiązek przeprowadzenia szeregu tzw. wizyt patronażowych – najpierw położnej, potem pediatry. Można umówić się w przychodni lub na wizytę domową. Lekarz zapoznaje się dokumentacją wypisu i książeczką zdrowia dziecka, przeprowadza badanie fizykalne i ocenia szereg kwestii. Przede wszystkim zachowanie i odruchy malucha, stan i działanie poszczególnych organów i układów, parametry fizyczne (wzrost, masa ciała, obwód głowy, wielkość ciemiączek) czy stan emocjonalny całej rodziny. Wizyta patronażowa to czas, by zadawać pytania i uzyskać przydatne wskazówki w zakresie pielęgnacji, rozwoju i karmienia dziecka.
Ważnym sposobem monitorowania prawidłowości rozwoju dziecka są tzw. bilanse zdrowia. Nie są one obowiązkowe, aczkolwiek rekomendowane przez lekarzy i Ministerstwo Zdrowia. To nie tylko pomiar wzrostu i wagi, ale też Pozwalają m.in. na szybsze wykrycie oznak potencjalnych zaburzeń czy ocenić gotowość do nauki. W Polsce tzw. bilanse zdrowia wykonuje się u dzieci w następującym wieku:
- 1–4 tygodnie;
- 2–6 miesięcy;
- 9 miesięcy;
- rok;
- 2 lata;
- 4 lata;
- 5–7 lat;
- 9–10 lat;
- 13–14 lat;
- 16–17 lat;
- 18–19 lat.
Do zadań pediatrów należy przeprowadzanie kwalifikacji do szczepień ochronnych
Jednym z najważniejszych elementów skutecznej profilaktyki zdrowotnej są szczepionki. Lekarz pediatra bada dziecko i ocenia, czy aktualny stan zdrowia pozwala na bezpieczne zaszczepienie. Ewentualne przeciwwskazania wymagają, by opracować indywidualny kalendarz realizacji szczepień. Wakcynę mogą podawać lekarze lub felczerzy, pielęgniarki, położne, higienistki szkolne i ratownicy medyczni, którzy posiadają właściwe kwalifikacje – ukończyli właściwą specjalizację, kurs lub szkolenie.
Aktualny kalendarz szczepień obowiązkowych obejmuje następujące pozycje:
- gruźlica – w pierwszych dniach życia, po wypisaniu z oddziału noworodkowego;
- zapalenie wątroby typu B – po urodzeniu oraz w 2. i 7. miesiącu życia;
- rotawirusy – 2 lub 3 dawki między 2. a 6. miesiącem;
- błonica, tężec i krztusiec – miesiące 2., 3. lub 4., 5. lub 6., później 1,5 roku, 6, 14 i 19 lat;
- polio, choroba Heinego-Medina – miesiące 3. lub 4. i 5. lub 6., potem 1,5 roku i 6 lat;
- Hib (bakteria Haemophilus influenzae typu b) – miesiące 2., 3. lub 4., 5. lub 6., kolejne między 16. a 18. miesiącem;
- pneumokoki – miesiące 2., 4. i następna między 13. a 15. miesiącem;
- odra, świnka, różyczka – kwartał po 1. roku życia, potem w wieku 6 lat.
Pediatrzy zwracają również uwagę na rozwój psycho-społeczny, higienę czy zdrowe odżywianie
Każda wizyta u lekarza dziecięcego to okazja do sprawdzenia, jak pociecha radzi sobie z różnymi sytuacjami i wyzwaniami. Pójście do żłobka, przedszkola czy szkoły, konflikty i relacje z rówieśnikami czy członkami rodziny, konieczność adaptacji w nowym środowisku – to tylko niektóre życiowe okoliczności, z jakimi trzeba się zmierzyć. Opieka pediatryczna daje wsparcie w procesach socjalizacji pierwotnej, a rodzice mogą liczyć na praktyczne porady na temat tego, jak nauczyć dziecko dyscypliny, niezbędnych kompetencji komunikacyjnych czy radzić sobie ze stresem. Psychologia i emocje są równie istotne, jak ciało.
Prawidłowy rozwój dziecka wymaga zadbania także o pielęgnację skóry, włosów czy paznokci oraz dietę. Odpowiednie praktyki higieniczne to nie tylko skuteczny sposób na zapobieganie różnym chorobom czy wzmacnianie odporności, ale też poprawę samopoczucia i budowanie pewności siebie. Istotnym elementem codziennej rutyny powinna być także dbałość o prawidłowy sen. W okresie intensywnego wzrostu dziecko potrzebuje właściwych składników odżywczych. Ułożenie optymalnej zbilansowanej diety pod aktualne potrzeby malucha nie należy do łatwych zadań. Podobnie jak nakłanianie pociechy, by zjadła zdrowe, niekoniecznie najsmaczniejsze produkty. Wsparcie rodziców przez pediatrę w tych sprawach bywa wręcz bezcenne.