Opiekunom osób z niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne. Warunek: rezygnacja z pracy zawodowej. Alternatywnie – specjalny zasiłek opiekuńczy dla opiekunów z niskimi dochodami. Dostępne są także: zasiłek dla opiekuna, usługi opieki wytchnieniowej oraz poradnictwo. Wsparcie obejmuje także ubezpieczenie emerytalno-rentowe opłacane przez budżet państwa. Pomoc można uzyskać w ośrodkach pomocy społecznej i PFRON.
Rodziny opiekujące się osobami z niepełnosprawnością stają przed wieloma wyzwaniami każdego dnia. System wsparcia w Polsce oferuje różne formy pomocy, choć nie zawsze są one łatwo dostępne i oczywiste. Świadczenie pielęgnacyjne stanowi podstawową formę wsparcia finansowego, którego wysokość jest waloryzowana co roku (wynosi 2988 zł netto). Powinniśmy wiedzieć, że świadczenie to przysługuje jakkolwiek dochodu rodziny. Dodatkowym wsparciem jest specjalny zasiłek opiekuńczy, który można otrzymać w przypadku rezygnacji z zatrudnienia – jednak tutaj już obowiązuje kryterium dochodowe. Osoby sprawujące opiekę mogą także skorzystać z różnych form wsparcia pozafinansowego, np.: opieka wytchnieniowa, usługi asystenta osoby niepełnosprawnej czy turnusy rehabilitacyjne.
Praktyczne aspekty ubiegania się o wsparcie finansowe
Oto najważniejsze kroki w procesie ubiegania się o wsparcie:
- Skompletowanie dokumentacji medycznej
- Złożenie wniosku o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności
- Wypełnienie wniosku o świadczenie pielęgnacyjne
- Dostarczenie zaświadczenia o niepobieraniu innych świadczeń
- Przedstawienie dokumentów potwierdzających stopień pokrewieństwa
- Złożenie oświadczenia o niepodejmowaniu zatrudnienia
- Dołączenie dokumentacji dotyczącej sytuacji materialnej (w przypadku specjalnego zasiłku opiekuńczego)
Dodatkowe formy pomocy i udogodnienia
Pamiętaj o możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej w rozliczeniu podatkowym (która obejmuje wydatki na leki, sprzęt czy transport). Opiekunowie osób z niepełnosprawnością mogą także ubiegać się o dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych – także dla podopiecznego i siebie.
„System wsparcia przewiduje także możliwość skorzystania z bezpłatnych szkoleń i warsztatów dla opiekunów” – to bardzo ważna informacja dla osób rozpoczynających swoją rolę opiekuńczą. Jak efektywnie połączyć opiekę z życiem zawodowym? To pytanie zadaje sobie wielu opiekunów, dlatego należy wiedzieć o możliwości skorzystania z elastycznych form zatrudnienia czy telepracy.
Instytucje pomocowe dają także wsparcie w postaci specjalistycznego poradnictwa oraz grup wsparcia dla opiekunów (co jest nieocenioną pomocą w radzeniu sobie ze stresem i wypaleniem). Program „Opieka wytchnieniowa” – realizowany przez większość gmin – daje możliwość czasowego odpoczynku od sprawowania opieki. Tak, osoby sprawujące opiekę nad niepełnosprawnymi mogą korzystać z pierwszeństwa w załatwianiu spraw urzędowych oraz specjalnych udogodnień w placówkach medycznych.
„Pamiętajmy o regularnym składaniu wniosków o przedłużenie świadczeń” – to ważna sprawa dla zachowania ciągłości wsparcia.
Przewodnik po zasiłku opiekuńczym – wsparcie dla rodzin z osobą niepełnosprawną
Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu, które muszą zrezygnować z pracy, by zaopiekować się chorym lub niepełnosprawnym członkiem rodziny. Świadczenie to wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku i może być wypłacane maksymalnie przez 60 dni w roku kalendarzowym. Miejcie na uwadze, że w przypadku opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem do 18. roku życia, okres wypłaty może zostać wydłużony o dodatkowe 30 dni. W celu otrzymania zasiłku należy złożyć odpowiedni wniosek wraz z dokumentacją medyczną potwierdzającą stan zdrowia osoby wymagającej opieki. Wniosek składa się do ZUS lub pracodawcy, a decyzja powinna zostać wydana w ciągu 30 dni. Istotne jest, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, gdy w gospodarstwie domowym są inni członkowie rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę. Tak, świadczenie to nie może być łączone z wynagrodzeniem za pracę ani innymi świadczeniami z ubezpieczenia społecznego. Dla długotrwałej opieki nad osobą niepełnosprawną warto sprawdzić także inne formy wsparcia, takie jak świadczenie pielęgnacyjne.
Ulga rehabilitacyjna – Twoja tarcza finansowa w rozliczeniu podatkowym!
Ulga rehabilitacyjna pozwala osobom niepełnosprawnym oraz ich opiekunom odliczyć od dochodu wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne, oraz związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych. Mogą z niej skorzystać także osoby mające orzeczenie o niepełnosprawności i podatnicy, na których utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne.
Wysokość odliczenia zależy od rodzaju poniesionych wydatków i może obejmować koszty związane z zakupem leków, sprzętu rehabilitacyjnego, przystosowaniem mieszkania czy transportem.
- Zakup sprzętu rehabilitacyjnego
- Adaptacja i wyposażenie mieszkań
- Zakup i naprawa pojazdów mechanicznych
- Opłacenie przewodników dla niewidomych
- Utrzymanie psa asystującego
- Leki (limit miesięczny 100 zł powyżej dochodu)
Aby skorzystać z ulgi, należy mieć dokumentację medyczną oraz faktury potwierdzające poniesione wydatki. Miejcie na uwadze, że niektóre wydatki mają limity odliczeń, inne można odliczyć w całości.
Nietypowe formy rehabilitacji podlegające uldze
Mało znanym aspektem ulgi rehabilitacyjnej jest możliwość odliczenia kosztów związanych z turnusami rehabilitacyjno-wypoczynkowymi czy zajęciami z hipoterapii. Do wydatków podlegających uldze zalicza się także koszty zabiegów rehabilitacyjnych wykonywanych w domu przez specjalistów, a także wydatki na specjalistyczny sprzęt sportowy wykorzystywany w rehabilitacji ruchowej. Można także wiedzieć, że w niektórych przypadkach możliwe jest odliczenie kosztów dojazdu na zabiegi rehabilitacyjne, nawet jeśli odbywają się one w innej miejscowości.
Rehabilitacja z dofinansowaniem – Twój przewodnik po turnusach PFRON
Turnusy rehabilitacyjne to zorganizowane formy aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami wypoczynku. Ich celem jest ogólna poprawa sprawności, wyrobienie zaradności, pobudzanie i rozwijanie zainteresowań osób z niepełnosprawnościami. Czas trwania turnusów wynosi co najmniej 14 dni. PFRON może dofinansować uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym osobie niepełnosprawnej oraz jej opiekunowi. Wysokość dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności i sytuacji życiowej uczestnika. O dofinansowanie należy składać we właściwym dla swojego miejsca zamieszkania Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie lub Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej. Turnusy odbywają się w ośrodkach wpisanych do rejestru ośrodków prowadzonego przez wojewodę. Osoby korzystające z turnusów rehabilitacyjnych mogą wybrać dowolny ośrodek oraz organizatora turnusu, pod warunkiem że mają oni wpis do dobrego rejestru. Podczas turnusu realizowany jest program rehabilitacyjny dobrze dostosowany do rodzaju schorzenia uczestnika.
